مادر فروغ تاجبخش

مادر فروغ تاجبخش، مادر لطفی، از پیشگامان مادران خاوران بود. مادر  لطفی ٥ فروردین ١٣٠٩ در نیشابور به دنیا آمد و در سن شانزده سالگی، زمانی که در دبیرستان به تحصیل مشغول بود با همسرش نصرالله لطفی در مشهد ازدواج کرد. همراه همسر به تهران نقل مکان کرد و در این شهر تا پیش از آن­که صاحب اولین فرزندش شود، به تحصیل در رشته ادبی تا مقطع دیپلم ادامه داد. وی چهار فرزند به دنیا آورد؛ انوشیروان، جمشید، نادر و الهام.

انوشیروان، فرزند بزرگ مادر فروغ، برای نخستین بار در سال ١٣٥٠توسط ساواک دستگیر  و یک سال بعد از زندان قزل قلعه آزاد شد. انوشیروان دو سال بعد در سال ١٣٥٢ در جریان حمله­ی  ساواک به محل زندگی وی در قزوین، همراه چند تن از همرزمانش در سازمان چریک­های فدایی خلق دستگیر و بعد از شکنجه­­ی زیاد به ابد محکوم ­شد. در پیگیری ­های اولیه که خانواده­ وی به­عمل آوردند، به آنها گفته شد که انوشیروان در خانه­ی تیمی در قزوین مورد اصابت گلوله قرار گرفته و کشته شده است. خانواده، برای وی مجلس ختم و یادبود برگزار می­ کند.  سه سال بعد، در سال ١٣٥٥ انوشیروان از زندان اوین با خانواده تماس می­ گیرد. دستگاه پلیس امنیتی رژیم سلطنتی شاه همه­ این سال ­ها وجود انوشیروان را در زندان و زنده بودن وی را انکار کرده بود. مادر فروغ از این تاریخ به­ بعد تا زمان آزادی انوشیروان در دی ١٣٥٧ یک پا به زندان داشت و پای دیگر به مبارزه برای آزادی فرزندش. مادر فروغ همراه با مادران و پدران دیگر زندانیان سیاسی به مدت دو ماه در پائیز ١٣٥٧ در دادگستری تهران برای آزادی فرزندانشان تحصن کردند. عاقبت، انوشیروان و شماری دیگر زا زندانیان سیاسی را در دی ماه ١٣٥٧ در محل تحصن در دادگستری تهران آزاد شدند.

جمهوری اسلامی، انوشیروان را در شهریور ١٣٦٢ دستگیر  و تحت شکنجه قرار داد. زندان بار دیگر مانوس مادر لطفی شد.  انوشیروان،جزو نخستین زندانیانی بود که جمهوری اسلامی او را در تابستان ١٣٦٧ در زندان اوین اعدام کرد. از آن به­ بعد مادر لطفی، همراه با بسیاری از مادران دیگر به تلاش­ های دامنه  داری برای یافتن محل دفن عزیزانشان دست زدند. با آشکار شدن محل دفن جمعی قتل­عام شدگان در گلزار خاوران، مادر فروغ همراه شماری دیگری از مادرها و سایر اعضای خانواده­ ها، به دادخواهی و روشن شدن حقایق مرگ عزیزانشان پرداختند. مادر فروغ، زنی پرشور، شجاع و بی­باک و انسانی شکیبا و مصمم بود. وی همواره در صف مقدم مبارزات خانواده­ ها برای دادخواهی، برگزاری مراسم ­های نوروزی در آخرین جمعه­ سال و سالگرد کشتار در دهه شهریور و مقاومت برای جلوگیری از تخریب خاوران بود. مادر لطفی همواره نقش موثری در سازماندهی و حفط انسجام مادران خاوران و اعتراضات آنان داشته و به همین دلیل نیز همشه تحت فشار دستگاه­ های پلیس امنیتی و سیاسی جمهوری اسلامی بود. مادر لطفی، یکشنبه ٢١بهمن ١۳٩٧ بعد از یک دوره بیماری در سن نود سالگی در بیمارستان طوس تهران درگذشت.

انوشیروان لطفی

انوشیروان لطفی سال ۱۳٢٨ در تهران متولد شد. وی یک بار در سال ١٣۵٠ توسط ساواک، سازمان امنیت رژیم پهلوی دستگیر و به یک سال زندان محکوم شد. انوشیروان یک بار نیز در سال ١٣۵٣ دستگیر و به خاطر فعالیت با سازمان چریک های فدای خلق، به حبس ابد محکوم شد.  انوشیروان همراه با صدها زندانی سیاسی دیگر در دی ماه ١٣۵٧ از زندان رژیم سلطنتی آزاد شد.

جمهوری اسلامی، انوشیروان را در شهریور ١٣٦٢ دستگیر و  بتاریخ ٢۵ خرداد ١٣٦٧ در زندان اوین تیرباران و در  گلزار خاوران به خاک سپرد. انوشیروان به هنگام اعدام ٣٩ سال داشت. انوشیروان از دانشکده فنی دانشگاه تهران در رشته مهندسی برق فارغ التحصیل شده بود.